Το Λοιμοκαθαρτήριο της Σύρου αποτελεί ένα χαρακτηριστικό για την ιστορία του νησιού κτήριο. Χτίστηκε το 1839 υπό την εποπτεία του Weiler στην περιοχή Λαζαρέττα (ή Λαζαρέτο) επί μικρού βραχώδους ακρωτηρίου εντός της νότιας πλευράς του λιμανιού της Ερμούπολης. Λόγω της θέσης του είναι ορατό ως ένα μεγάλο επίμηκες εντυπωσιακό κτήριο με δύο μεγάλους πύργους από την πόλη, αλλά και από αυτό είναι απρόσκοπτη η θέα προς την πόλη. Το κτήριο είχε τετραγωνική κάτοψη, με εσωτερική αυλή, γωνιακούς πύργους και χώρους (κελιά) για την διαμονή των κατά καιρούς χρηστών.

 

Αρχικά ανεγέρθηκε ως εγκατάσταση καραντίνας για τους ταξιδιώτες οι οποίοι ήταν υποχρεωμένοι να παραμείνουν στον χώρο πριν εισέλθουν στην πόλη, έτσι ώστε να αποφευχθεί η πιθανή μετάδοση λοίμωξης ή μολυσματικής ασθένειας. Κατά τη διάρκεια της Κρητικής επανάστασης το 1866, χρησιμοποιήθηκε ως καταφύγιο για τους πρόσφυγες της Κρήτης, ενώ τον 19ο αιώνα και έως τα πρώτα χρόνια του μεταπολέμου, το κτήριο λειτουργούσε ως φυλακή. Το 1908 μετατράπηκε σε άσυλο φρενοβλαβών, ενώ μετά τον εμφύλιο χρησιμοποιήθηκε για τη φυλάκιση πολιτικών κρατούμενων και ως ενδιάμεσος σταθμός για την μετάβασή τους στο τόπο εξορίας στην νήσο Γυάρο.